Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիր

Աշնանային Դսեղ. ճամփորդություն

Ուսուցիչների աշնանային դպրոց

Ճամփորդության երթուղին՝  Երևան-Ապարան-Սպիտկ-Վանաձոր- Դսեղ-Ծովեր

Մեկնումը՝ Սուրբ երրորդություն եկեղոցու բակ, 28.10,ժամը 07.00
Ճամփորդության նպատակը՝ հայրենագիտական, բնապահպանական արշավ

Ճամփորդության շրջանակներում կայցելենք.
  1. Հանդիպում Դսեղի միջնակարգ դպրոցում
  2.  Թումանյանի տուն թանգարան
  3.  Սբ. Գրիգոր Լուսավորիչ եկեղեցի
  4.  Բարձրաքաշի Սբ. Գրիգոր եկեղեցի
  5.  Գիքորի աղբյուր
  6.  «Սիրուն խաչ» խաչքար
  7.  «Ծովեր» կոչվող հայելանման լիճ
Ճամփորդության ժամանակ լինելու է նաև քայլարշավ դեպի «Ծովեր»  լիճ

Վերադարձը՝ 20,00

Անհրաժեշտ է տաք հագուստ, հարմար կոշիկներ, ճանապարհի ուտելիք

Մասնակցելու համար խնդրում եմ հայտագրվել այս հղումով:

Թռչկանի ջրվեժում

Ամուլսարի նախագիծը վտանգում է Կարմիր գրքում գրանցված տեսակներ


Հայաստանի բնապապանական թեժ կետերը.նախագիծ


2013 թ-ին WWF-Հայաստանի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ Ամուլսարի նախագծի քարտեզի վրա նշված են 1 բուսատեսակի, 18 տեսակի թռչունների և 4 տեսակի կաթնասունների բնադրավայրեր: Բոլոր տեսակները գրանցված են ՀՀ Կարմիր գրքում: Մինչդեռ Ընդերքի մասին ՀՀ օրենսգրքի 26-րդ հոդվածն արգելում է հանքավայր բացել Կարմիր գրքում գրանցված տեսակների բնակավայրերում և կենդանիների միգրացիոն միջանցքներում:
Օգտագործվելու է խիստ թունավոր միացություն՝ ցիանիդի լուծույթ

Ագարակի պղնձամոլիբդնային կոմբինատի պոչամբարի ջրի շրջանառու համակարգը չի աշխատում

Ագարակի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի «Դավազամի» պոչամբարի ջրի շրջանառու համակարգը չի աշխատում: Պոչամբարից ջուրը թափվում է անդրսահմանային Արաքս գետ: Այս մասին նշված է «Ագարակի N1 պոչամբարի ընդլայնում, բնապահպանական մաս» նախագծում, որը ներկայումս բնապահպանական փորձաքննություն է անցնում:

Ազատ գետի մասին. Գառնի գյուղի գյուղապետ Աշոտ Վարդանյան

Ազատ գետի մասին.հարցազրույց Լևոն Գալստյանի հետ



Ապրիլ ամսվա աշխատանքների ամփոփում

Ակումբային պարապմունքները եղել են ըստ դասացուցակի՝ հինգշաբթի և ուրբաթ օրերին(6-7-րդ ժամ),ինչպես նաև սովորողների հետ աշխատել ենք առցանց:

Ամուլսարի հանքը. Հայաստանի բնապահպանական թեժ կետերը նախագիծ

Ամուլսարի ոսկու հանքավայրի շահագործումը, որն անմիջապես վտանգ է ներկայացնում Սևանա լճի համար։ Դրա շահագործումը բերելու է Որոտան-Արփա-Սևան թունելի քայքայմանը, իսկ հետո նաև այդ շատ վտանգավոր և ռեակտիվ ջրերի դեպի Սևանա լիճ թափանցմանը։Մեր ապագան վտանգված է և մենք չունենք նորմալ ազգապահպան գործելակերպ, իսկ տարբեր նախարարությունների քննարկումները կանաչ տնտեսության մասին՝ ուղղակի կեղծիք են։

Ամուլսարի ոսկու հանքավայրը գտնվում է Վայոց Ձորի և Սյունիքի մարզերի սահմանագլխին, Արփա և Որոտան գետերի ջրավաք ավազանում, Ջերմուկից մոտ 7 կմ հեռավորության և ծովի մակարդակից 2800-3000 մետր բարձրության վրա։ Այն ցանկանում է շահագործել 2005թ.-ին Մեծ Բրիտանիայի օֆշորային գոտիներից մեկում` Ջերսի կղզում ստեղծված, անհայտ ծագման “Lydian International” օֆշորային ընկերությունը։ Նախատեսվում է տարեկան վերամշակել 10 մլն տոննա հանքաքար, ինչն իրականացվելու է նատրիումի ցիանիդի կիրառմամբ՝ Արփա գետից և Գնդեվազ գյուղից մոտ 1000 մետր հեռավորության վրա։

Էկոլուր Սևանից

Սույն թվականի մայիսի 2-ի դրությամբ Սևանի ջրի մակարդակը կազմում է 1900,46 մետր, ինչը 12 սմ-ով բարձր է  նախորդ տարվա նույն օրվա ցուցանիշից: ՀՀ արտակարգ իրավիճակների պաշտոնական կայքի տեղեկատվության համաձայն՝ Սեւանա լճի մակարդակն ինտենսիվորեն սկսել է բարձրանալ սույն թվականի ապրիլի 11-ից: Այդ օրվա տվյալներով լճի մակարդակը կազմել է 1900,34 մետր:
Նյութի աղբյուր.

Էկոտուրյան նախագիծ

Ապօրինի անտառահատումները.Էկոլուր

Ապօրինի անտառահատումները հայաստանի տարբեր մարզերում շարունակվում են: Այս անգամ Լոռու մարզի շնող գյուղն է թիրախը:Ծառահատումները հիմնականում արված են մոտ 20 կմ երկարություն ունեցող նոր բացված հողային ճանապարհի երկայնքով, որը կառուցվել է վերջին տարիներին՝ Թեղուտի հանքավայրի շահագործման պատճառով փակված հին ճանապարհի փոխարեն։ Ճանապարհը կառուցվել է 35-40 աստիճան թեքություն ունեցող լանջերին, որի հետևանքով ակտիվացել են սողանքները, իսկ այդ լանջերին ընթացող զանգվածային ծառահատումները՝ էլ ավելի են խթանում այդ գործընթացները։ Հերիք չէ Թեղուտի հանքավայրի շահագործման համար հատեցին հարյուրավոր հեկտար դարավոր անտառներ, մի բան էլ դրա անմիջապես կողքը «օրինական» և անօրինական զանգվածային ծառահատումներ են անում։

Սևանա լճի գլխին սև ամպեր են կուտակվել

 Անցյալ դարի կեսերին լճի մակարդակի արհեստական իջեցման հետևանքները դեռևս չբուժած` Սևանն այսօր կանգնած է հերթական ծանր փորձության առաջ ՀՀ կառավարությունը որոշել է իրականացնել «Սևանի իշխանի պաշարների վերականգնման և ձկնաբուծության զարգացման համալիր ծրագիրը», որի էկոլոգիական վտանգավոր հետևանքներն ուղղակի անկանխատեսելի ու անկառավարելի են։
Այս ծրագրով նախատեսվում է Սևանա լճում մինչև 2024 թվականը 50 000 տոննա էնդեմիկ ձկնատեսակների արտադրության կազմակերպում և ամբողջական արտադրական շղթայի զարգացում։ Ձկան արտադրության և իրացման գործընթացները ներառելու են չորս փուլերմանրաձկան արտադրություն, ցանցավանդակային տնտեսություններում ձկան բուծում, ձկան վերամշակում, ձկան արտահանում և իրացում։

Ապրիլի 24-ը կրթական պարտեզում

Ապրիլի 24-ին մասնակցեցինք բանգլադեշ առանց ցանկապատի նախագծի: Ակումբի սովորողներով ավագ դպրոցի պարտեզում փոքրիկ ծաղկանոց ստեղծեցինք:

Մայր դպրոցի բուսականությունը

Գառնու ավագ դպրոցում



Էկոտուրի գաղափարը տարածելը, էկոկրթական փոխանակման ծրագրերը շարունավում են: Այսօր եղանք Գառնու ավագ դպրոցում: Ներկայացրեցինք Էկոտուր միջազգային ստուգատեսը, առաջարկեցինք դպրոցականներին անպայման մասնակցել, գալ Երևան, լինել մեր կրթահամալիրում, դառնալ մեր գործընկերը: Դպրոցականների հետ խոսում էինք Ազատ գետից, նրա սպառնացող վտանգից: Մենք տեսանք հայրենատեր, ըմբոստ պատանիների, ովքեր շատ մեծ վրդովմունքով էին խոսում ու պատրաստ էին պաշտպանել իրենց գետը ամեն գնով: Հուսով ենք, որ Էկոտուրին Գառնու ավագ դպրոցը կներկայանա հենց այդ նախագծով, կհանրայնացնի խնդիրը, լուծում կառաջարկի:

Գառնու կիրճում

Գառնի


Ազատ գետի խնդրի հետքերով..

Էկոտուր 2016-ին էկոլոգների ակումբով ներկայացնելու ենք Ազատ գետի խնդիրը Գառնու կիրճի հատվածում նախագիծը: Խնդիրը սկսել էինք ուսումնասիրել արդեն մի քանի ամիս առաջ, իսկ մի քանի օր առաջ համացանցը հեղեղվեց նյութերով,այն մասին, որ  Գառնի գյուղի բնակիչները փակել են Գառնի տանող մայրուղին և պահանջում են դադարեցնել  «Քաղցրաշենի ինքնահոս ոռոգան համակարգ»-ի կառուցման շինարարությունը:

Հիմա էլ Ազատ գետն է վտանգված...


Էկոտուրյան հանդիպում  Համահայկական բնապահպանական ճականտի անդամ, բնապահպան Լևոն Գալստյանի հետ

19.04, 10:00 - Ավագ դպրոցի ընթերցասրահ
Թեման՝ Ազատ գետի բնապահպանական խնդիրները

Էկոտուրյան նախագիծ

Նախագիծ
Ուսումնական ճամփորդություն Գառնի, Ազատ գետ

Նպատակը՝ Էկատուր 2016-ի շրջանակներում կատարված ուսումնասիրության ամփոփում

Գործունեությունը Գառնիում

  • հարցազրույցներ գյուղացիներից
  • հանդիպում գյուղապետի հետ(նախնական պայմանավորվածությունը կա)
  • քայլք Ազատ գետի հունով
Մասնակիցներ - Ավագ և Միջին դպրոցի էկոկումբի սովորողներ

Նախագծի սկիզբը՝
Միքայել Կամենդատյան
Սուրեն Կարապետյան

Ծառերի անձնագրավորում Մայր դպրոցում



      Նախագիծ
     Ծառերի անձնագրավորման- պատասխանատու Էկոլոգների ակումբ, օգնական կազմակերպիչներ


   Աշխատանքի ժամանակացույց

18.04 20.04 հաշվառում, տեսակավորում

22.04 – անձնագրերի հրապարակում

     ·       հաշվում են մայր դպրոցում տնկված ծառերը,թփերը, ծաղիկները
     ·         տեսակավորում են
     ·         անձնագրավորում են՝ նշելով տնկման տարեթիվը, տեսակը,այլ
     ·         կազմում են տվյալ տեսակի տեղեկատվական թերթիկ


Գառնիի մի քանի հարյուր բնակիչներ փակել են Երևան-Գառնի-Գեղարդ ճանապարհը

Ապրիլի 13-ին Գառնիի մի քանի հարյուր բնակիչներ փակել են Երևան-Գառնի-Գեղարդ ճանապարհը և պահանջում էին դադարեցնել Ազատի կիրճում կատարվող շինարարական աշխատանքները: Խոսքը վերաբերում է Կառավարության կողմից իրականացվող «Քաղցրաշենի ինքնահոս ոռոգման համակարգ» ծրագրին, որի շրջանակներում Գառնիի հեթանոսական տաճարի մոտից խողովակներով ջուր է տեղափոխելու Արտաշատի 12 գյուղեր: Ազատ գետում այն քանակությամբ ջուր չկա, որպեսզի բավականացնի Գառնիի և մյուս համայնքերի ոռոգման խնդիրները լուծելուն և միևնույն ժամանակ գետի էկոլոգիական վիճակը ապահովելուն: Խնդիրը հատկապես սուր է ամռան ամիսներին: Իսկ հիմա գոյություն ունեցող խնդիրներին միանում է նաև իրականացվող ծրագիրը… Այդ գետում պահանջվող քանակությամբ ջուր ուղղակի չկա:
Գառնի համայնքում մոտավորապես 700 հա այգի, ըստ էության, չորացել է, քանի որ մարդիկ չեն կարողացել նորմալ ոռոգել դրանք, ու մինչև այսօր էլ իրենց հողատարածքները ջրում են շատ մեծ դժվարությամբ՝ հերթականությամբ: Համայնքն այսօր ծանր վիճակում է գտնվում, բայց մեր կառավարությունը որոշում է, որ ավելի կարևոր է լուծել այն հողատարածքների ջրի հարցը, որտեղ տարածքներ ունի վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը:
Ինձ համար ակնհայտ է, որ անձնական, խմբային շահը գերադասվում է ՀՀ քաղաքացու շահից:

Հանքարդյունաբերության դինամիկան

Չորս տարվա կտրվածքով փորձեցել եմ հասկանալ` ինչ է փոխվել հանքարդյունաբերության, առողջապահության, գյուղատնտեսության և հանրության իրազեկվածության ասպարեզում: Ինչպես են  արձագանքում բնապահպանների բողոքներին կառավարությունը, գյուղական համայնքները, ֆինանսավորող միջազգային կառույցները: Ինչ արժեք ունեն մասնագիտական կարծիքները խոշոր նախագծերի թույլատրման կամ մերժման գործում:
Թեղուտում արդեն իսկ կան գետերի ջրերի աղտոտման առկա ապացույցներ, Ամուլսարի գործով գնդեվազցիները ունեն վաճառված ծիրանի այգիներ, Սյունիքի մարզում գեղանուշցիները ըմբոստանում են հանուն սեփական իրավունքների և առողջ շրջակա միջավայրում  ապրելու:


Ամուլսարի նոր ծրագրում ծախսերի կրճատումը կլինի էկոլոգիայի հաշվին


«Հայաստանի բնապահպանական թեժ կետերը» նախագիծ
Գնդեվազ գյուղի բնակիչների կարծիքով՝ Ամուլսարի ոսկու բաց հանքավայրի շահագործման ծրագրում փոփոխություններն անարդյունավետ են և հետապնդում են մեկ նպատակ՝ ներգրավել ներդրողներին նախագծի ծախսերի կրճատման հաշվին: Նոր նախագիծը ներկայացված է ՀՀ բնապահպանության նախարարության «Բնապահպանական փորձաքննություն» ՊՈԱԿ  «Lydian International» ընկերության  դուստր «Գեոթիմ» ընկերության կողմից
Փոփոխություններն արդյունավետության, տեխնոլոգիական բարելավումների, էկոլոգիայի տեսանկյունից անիմաստ են:

Հանքարդյունաբերությունը «Զանգեզուր» կենսոլորտային համալիրում

Հայաստանի բնապահպանական թեժ կետերը.

20-րդ դարի վերջին բնապահպանությունը դարձավ մարդկության գլոբալ հիմնախնդիրներից մեկը և դարի վերջին արդեն ձևավորվեցին բազմաթիվ բնապահպանական միջազգային կառույցներ, հղացան նոր գաղափարներ կյանքի կոչելու համար «մաքուր և անվտանգ մոլորակ» գաղափարախոսությունը: Այս ճանապարհին որդեգրվեցին բազմաթիվ սկզբունքներ, որոնցով առաջնորդվում են մինչ այժմ, այնպիսիք ինչպիսին է օր. ` «Աղտոտողը վճարում է» սկզբունքը:

Դրան զուգահեռ նաև ընդունված տարբերակ դարձավ, որ զարգացած երկրները` բնապահպանական գործունեություն իրականացնելու նպատակով ֆինանսական միջոցներ են տրամադրում զարգացող երկրներին, կոմպենսացնելու համար այն մեծ վնասը, որն իրենց տնտեսական գործունեության հետևանքով հասցնում են բնությանը:

Այսօր Թռչունների պահպանման միջազգային օրն է

Ապրիլի 1-ին աշխարհում նշում են  Թռչունների պահպանման միջազգային օրը՝ սևեռելու մարդկանց ուշադրությունը այս փոքր էակների պահպանման խնդիրներին
Երևանում թռչնաշխարհը վերջին 30 տարիների ընթացքում ենթարկվել ու ենթարկվում է լուրջ փոփոխության: Քաղաքաշինության, կանաչ գոտիների նվազման արդյունքում շատ երգեցիկ թռչնատեսակներ հեռացել են Երևանից, որոնք բացի այն, որ էսթետիկ հաճույք էին պատճառում մարդկանց իրենց երգցողությամբ և տեսքով, նաև նրանք միջատակերներ են:

Վրաստանյան #4.Հին Թբիլիսի, Սամբա,Խոջիվանք

Վրաստանյան # 2.Պարային վարպետության դաս Հայարտտանը



Կրթահամալիրի պարուսույց Ստեփան Թորոյանի գլխավորությամբ Թբիլիսիի Հայարտտանը անց կացվեց պարային վարպետության դաս:
Լուսանկարները՝ Շոթա  Թորոսյանի

Վրաստանյան #3.Երեկոյան Թբիլիսին և սեբաստացիները

Լուսանկարները՝ Շոթա Թորոսյանի

Վրաստանյան #1. Ցինանդալի

Ուղևորություն Ցինանդալի

Վրաստանյան մեր ճամփորդությունն այս անգամ չսահմանափակվեց միայն Թբիլիսի քաղաքով: Մենք շատ հետաքրքիր ուղևորություն ունեցանք դեպի Ցինանդալի: Այժ պատմեմ՝ ինչով է յուրահատուկ և հետաքրքիր Ցինանդալին:
 Ցինանդալին գյուղ է, որը գտնվում է Կախեթիում։ Այստեղ է գտնվում Ճավճավաձեների շքեղ առանձնատունը։

Խաղալիքները, էկոլոգիան և մարդու առողջությունը

«Էկոդաս Թբիլիսիում» նախագիծ
Ներկայացվող նյութեր




Հարցազրույց «Հայ կանայք հանուն առողջության և առողջ շրջակա միջավայրի» ՀԿ-ի փորձագետ Քնարիկ Գրիգորյանի հետ: Միքայել Կամենդատյան, Լիդիա Կամենդատյան

Պատրաստում ենք անվնաս խաղալիքներ



21.03 09:20- 11:00

«Էկոդաս Թբիլիսիում» նախագծի շրջանակներում պատրաստում ենք անվնաս խաղալիքներ:

Այցելություն Հիմնական դպրոցի նախակրթարան: Խաղալիքների պատրաստում նախակրթարանի սաների հետ, բնապահպանական զրույց:

 Մասնակից սովորողներ.

  1. Սուրեն Կարապետյան
  2. Վարդան Վարդանյան
  3. Լիանա Գևորգյան
  4. Արփի Սահակյան
  5. Արման Պետրոսյան
  6. Միքայել Կամենդատյան
  7. Նարեկ Սարգսյան
  8. Դավիթ Կիրակոսյան
  9. Ջուլի Սիմոնյան
  10. Շոթա Թորոսյան

Ինչ կարող եք տեսնել Դիլիջան քաղաքում

Շատ եմ անցել Դիլիջանով,եղել տեսարժան վայրերում,բայց չեմ ապրել քաղաքում,չեմ զբոսնել։ Քաղաքում միայն մի փողոց է,որ քաղաքային կոլորիտ ունի,դրանից աջ ու ձախ տիպիկ գյուղական բնակավայրեր են,երկհարկանի առանձնատներով, քանդված ու լքված շինություններ են։ Ուզում եմ առանձնացնել ճարտարապետական այն հուշարձաններն ու շինությունները, որոնց հանդիպեցինք Դիլիջան քաղաքի կենտրոնով քայլելիս կտեսնեք.
·         Դիլիջանի երկրագիտական թանգարանը,որը առաջին հայացքից Մատենադարանի ճարտարապետական ոճն է հիշեցնում:

Հաղարծինի ծեր ընկուզենին

Տարիներ առաջ ընկուզենին, որը ծեր հսկայի էր նման, այլ տեսք ուներ, զբոսաշրջիկների սիրելի ծառն էր, նկարվում էին, բնի մեծ անցքով անցնում ու երազանք էին պահում՝ հավատալով, որ այն անպայման կկատարվի, բայց այն այսօր հոգեվարքի մեջ գտնվող ծերունու է հիշեցնում՝ երեք տարի առաջ ինչ-որ մարդկանց կողմից այրվելուց հետո…

Դիլիջանյան #4. ճամփորդական դիմանկարներ


Powered by Blogger.